UMOWY ZŁOTÓWKOWE ZAWIERAJĄ NIEDOZWOLONE POSTANOWIENIA UMOWNE (TZW. KLAUZULE ABUZYWNE)
Umowa kredytu o zmiennym oprocentowaniu powinna określać dokładnie jakie są warunki zmiany oprocentowania. Zasada ta znajduje zastosowanie nie tylko w kredytach walutowych, indeksowanych czy denominowanych do waluty obcej, ale także w kredytach złotówkowych. Niezależnie od tego w jakiej walucie jest kredyt, zasady określania wysokości świadczenia i wysokości rat powinny być precyzyjnie wskazane w umowie.
-
CZYM JEST WIBOR?
WIBOR to wskaźnik określający wysokość oprocentowania pożyczek między bankami. Jego wysokość ustalana jest w oparciu o informacje przekazywane przez banki, a dotyczące tego po jakim oprocentowaniu banki aktualnie pożyczają sobie nawzajem pieniądze bądź po jakim hipotetycznie mogłyby je pożyczyć, jeśli na chwile obecną nie mają jeszcze odnotowanych takich transakcji. Dane publikowane są codziennie i zwykle w ustalaniu WIBOR-u bierze udział około 10 banków, a organizatorem jest spółka GWP Benchmark S.A.
-
KLAUZULE ABUZYWNE W UMOWIE KREDYTOWEJ
Jednak jak się okazuje WIBOR nie jest oparty na rzeczywistych transakcjach międzybankowych. W zasadzie sytuacja jest bardzo podobna do kredytów frankowych, ponieważ banki również jednostronnie kształtują wysokość zobowiązania kredytobiorców a sposób ustalania tego mechanizmu nie jest transparentny i ani zrozumiały.
Zgodnie z art. 3851 § 1 k.c. konsument nie jest związany postanowieniami umownymi, które są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy.
Postanowienia umowne dotyczące wskaźnika referencyjnego WIBOR nie były objaśniane kredytobiorcom przy zawieraniu umowy kredytu. Informacje ograniczały się jedynie do tego, że wahania WIBOR na przestrzeni lat nie były duże i ewentualne zmiany wysokości rat nie będą drastyczne tym bardziej nie będą zagrażać bezpieczeństwu finansowemu kredytobiorcy. Brak załączenia i objaśnienia odpowiedniej dokumentacji do umowy nie pozwolił kredytobiorcy zrozumienie działania mechanizmu wskaźnika WIBOR. Takim dokumentem jest np. Regulamin Stawek Referencyjnych WIBOR.
-
NIEWAŻNOŚĆ UMOWY
Umowę kredytu złotówkowego, która w swojej treści zawiera postanowienia niedozwolone, po wyeliminowaniu których umowa nie może dalej być wykonywana uznaję się za umowę nieważną od początku. W takim wypadku każda ze stron zobowiązana jest zwrócić drugiej to, co od niej otrzymała.
Należy podkreślić, że nie zawsze musi dojść do unieważnienia całej umowy. Sąd w niektórych przypadkach może stwierdzić, że umowa jest ważna i usunąć z niej treści postanowienia związane ze wskaźnikiem WIBOR. Usunięcie WIBOR-u będzie skutkowało tym, że zmieni się oprocentowanie kredytu i ograniczy się jedynie do marży banku, a bank będzie musiał zwrócić kredytobiorcy pobrane kwoty stanowiące oprocentowanie w oparciu o wskaźnik WIBOR.
Jednym z postanowień, w który sąd uznał, że bank nieprawidłowo poinformował konsumenta o ekonomicznych konsekwencjach zmiany wysokości oprocentowania oraz o faktycznej skali ryzyka związanego ze zmienną stopą procentową było postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 3 listopada 2022 r. sygn. akt I Co 556/22. Sąd również wyraził pogląd, że sposób ustalania oprocentowania umownego w oparciu o stopę referencyjną WIBOR jest wadliwy. W efekcie Sąd postanowił, że do końca procesu rata kredytobiorcy będzie składać się tylko z kapitału i marży banku.
Innym wcześniejszym orzeczeniem jest wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 27 marca 2018 r. sygn. akt I C 1139/16, w którym z uwagi na niejasne zasady ustalania oprocentowania ze stawką WIBOR unieważniono umowę kredytu gotówkowego PKO BP.
Umowy złotówkowe podobnie jak umowy frankowe czy walutowe powinny spełniać podstawowy wymóg jakim jest przejrzystość zapisów umownych. Kredytobiorcy posiadający umowy złotówkowe tak samo jak „frankowicze” zostali narażeni przez bank na nieograniczone ryzyko finansowe. Kredytobiorcy złotówkowi mogą iść za przykładem „ frankowiczów” i albo unieważnić umowę albo zmienić wysokość rat.
Wyślij nam umowę do bezpłatnego sprawdzenia, a udzielimy informacji czy w Twojej umowie znajdują się niedozwolone zapisy: wyślij umowę
